Minimale pc-eisen

Apparatuurbeschrijving voor PC voor WINGS

Hieronder worden diverse onderdelen van een computer besproken, waaronder de processor, het geheugen, de videokaart en de harde schijven. Uitgangspunt daarbij is een desktopcomputer die over voldoende capaciteiten beschikt om gebruikt te worden met WINGS. Ter voorkoming van misverstanden: daar waar in deze tekst gesproken wordt over ‘Wings’, worden alle versies van Wings (7) en de voorgangers Wings Platinum (2, 3, 4, 5 en 6) bedoeld. Voor het nieuwe WINGS X gelden andere eisen die u op de WINGS X pagina vindt.

Processor

Bijna alle moderne processors die op dit moment geleverd worden, (5i, 7i en 9i) beschikken over voldoende capaciteit voor het werken met Wings (Platinum). Voor de echte topcomputers worden de actuele en snelste varianten van Intel gebruikt. Als er met schuivende beelden, beeldvelden en/of video gewerkt gaat worden, adviseren wij een processor met een kloksnelheid van minimaal 3,6 GHz.
Voor het vertonen van presentaties in hoge resoluties, met hoge kwaliteit en minimale risico’s op haperingen of schokken in het beeld, is het advies eigenlijk heel kort: kies de snelst mogelijke processor (die binnen uw budget past). Hetzelfde advies ziet u verderop ook voor de grafische kaart. Ervaring leert dat u, als u eenmaal de smaak te pakken heeft, u sneller aan de grenzen van de computer zult komen dan u lief is of nu verwacht.

Moederbord

Het exacte type van het te gebruiken moederbord is afhankelijk van de gekozen processor, de gewenste harde schijven en de andere ‘extra’s’ die op uw verlanglijstje staan.
Op dit moment zijn moederborden met een zogeheten “RAID-controller” aan boord erg in trek. Deze worden vooral aanbevolen voor intensieve geluids- en/of beeldbewerkingtoepassingen (Wings, Photoshop, videobewerking), omdat het daarmee mogelijk is om meerdere harde schijven samen te voegen tot 1 (zeer) snelle schijf. Het gebruik van RAID kent, afhankelijk van de gekozen instellingen, naast voordelen (vooral snelheid) soms ook nadelen (1 schijf kapot = alle gegevens onbruikbaar).

RAM-Geheugen

Voor computers die gebruikt worden voor zware toepassingen zoals geluids- of beeldbewerking (Wings, Photoshop, videomontage) adviseren wij om minimaal 16 GB geheugen te plaatsen.
Vooral bij intensieve fotobewerking (op foto’s met veel megapixels), complexe Wings-presentaties of veelvuldig gebruik van meerdere programma’s gelijktijdig is 32 GB aanbevelenswaardig.

Monitor

Tegenwoordig is, ook bij de computer, het Full HD of 4K en UHD breedbeeldformaat (16:9) standaard. Inmiddels dienen zich Realiseer u wel dat alle te lezen lettertjes steeds kleiner worden bij hogere resoluties indien u werkt met Wings Platinum 2, 3, 4 en 5. In Wings Platinum 6 en WINGS 7 is een optie aanwezig die het schalen van het beeldscherm mogelijk maakt zonder negatieve interpolatie-gevolgen voor de scherpte en detaillering van het beeld.

Grafische kaart (videokaart)

De meer gangbare naam “videokaart” wekt soms verwarring, dus voor de duidelijkheid: het gaat hier om de elektronica die zorgt voor de beelden die op de computermonitor verschijnen. Dat heeft dus niets te maken met video van een TV, dvd of een videorecorder. De keuze van de grafische kaart is zeer belangrijk om optimaal van Wings (Platinum) gebruik te kunnen maken. Let wel, de bedoeling is dat uw PC of laptop over een werkelijke fysieke videokaart beschikt en niet over een ‘onboard’ grafische chipset die videogeheugen ‘leent’ van het (trage) RAM-geheugen. (Shared-Memory heet dat met een mooi woord). Veelal zijn deze grafische chipsetvoorzieningen niet voldoende om met Wings te kunnen worden gebruikt.
De beste resultaten worden tot nu toe bereikt met de grafische kaarten van AMD en NVidia.
Het geheugen van de grafische kaart moet minimaal 2048 MB zijn. Voor intensief gebruik met video, meerdere beeldsporen, deelbeelden (beeld-in-beeld) en panoramabewegingen over grote afbeeldingen is 4096 MB of meer zeker te overwegen. Wings ondersteunt eventueel de inzet van 2 videokaarten. (SLI of Crossfire)

Geluidskaart

In de meeste gevallen zal het geluid dat in een Wings-show gebruikt wordt, afkomstig zijn van een CD of een MP-3 download uit het internet. Die worden door Wings rechtstreeks ingelezen, daar komt geen geluidskaart aan te pas.
Eerste conclusie: de meeste geluidskaarten worden alleen gebruikt voor het weergeven van de show tijdens het maken daarvan en bij presentaties vanuit de tijdlijn. Tenzij sprake is van een uitmuntende geluidsinstallatie, boxen en akoestiek van de studio of presentatieruimte, kunnen eigenlijk de meeste eenvoudige geluidskaarten prima ingezet worden. De kwaliteit van de geluidskaarten die op moderne moederborden standaard aanwezig zijn, voldoen meestal ook prima voor dit doel. Een mogelijk nadeel van deze oplossingen is het feit dat deze onboard-geluidsvoorzieningen mede gebruik maken van de capaciteit van de processor. Maar in de meeste situaties is dat verwaarloosbaar.
De geluids’kaarten’ die op de nieuwe moederborden zijn opgenomen zijn al weer een behoorlijke stap beter dan die van een paar jaar terug, en daardoor niet op voorhand slecht of minder geschikt.
Bekende fabrikanten van goede kaarten zijn TerraTec, Creative en M-Audio.
Voor de zéér kwaliteitsbewuste geluidsfanaat is het 3,5 mm stekkertje van de meeste ingebouwde geluidskaarten een ‘brom- en ruisgevoelige’ factor. Voor hen kan het interessant zijn een externe geluidskaart aan te schaffen die via een USB-poort met de PC verbonden is. Veelal beschikken die ook over ‘gebalanceerde’ 6.35 mm jack of XLR-outputs.

Harde schijf

Voor Wings is de harde schijf heel belangrijk. Daarbij spelen twee aspecten een rol: omvang en snelheid.

Schijfruimte

Op de harde schijf worden diverse soorten bestanden voor een show bewaard:
– geluidsbestanden. Deze bestanden (mp3 en wav) kosten tot 10 MB per minuut geluid.
– afbeeldingen. De grootte van deze bestanden kan sterk wisselen, afhankelijk van uw eigen voorkeuren (resolutie, kleurdiepte, afkomstig van scanner of digitale camera).
– videobestanden. Deze kunnen heel veel schijfruimte in beslag nemen. Bij de nieuwste 4K camera’s (die video vastleggen met een resolutie van 3840 x 2160) kan dit oplopen tot meerdere GB’s per minuut!
Daarnaast maakt Wings (Platinum) tijdens het gebruik een aantal hulpbestanden aan. Deze zijn afhankelijk van de resolutie waarin u shows maakt en vertoont, maar kunnen makkelijk oplopen tot 200 MB per gebruikte afbeelding. Deze bestanden kunnen dus bij elkaar zeer veel ruimte in beslag nemen. Conclusie: er is veel schijfruimte nodig.

Snelheid

Al deze opgeslagen gegevens moeten op afroep ook snel beschikbaar zijn. Te trage schijven kunnen haperingen in het beeld en geluid opleveren. Goed gekozen IDE- of SATA-schijven presteren prima. Sinds de betaalbaarheid van de SSD (Solid State Disk) ‘flash’ schijven is verbeterd is het aanbevelenswaardig om minstens één, maar liefst meerdere SSD’s in de PC of laptop te plaatsen.

Ook het verdelen van de gewenste schijfgrootte over meerdere schijven, al dan niet middels RAID, is een mogelijkheid. Een factor in de afweging is ook het aantal schijven: op de meeste moederborden kunnen standaard 4 tot 8 devices (harde schijven, cd-rom-spelers/branders, dvd-spelers/branders) aangesloten worden, meestal bestaande uit 2 of 4 keer IDE en 2 tot 6 keer SATA. Daarnaast kunnen uitbreidingskaarten (controllers) in de pc geplaatst worden voor het aansluiten van extra schijven (IDE, SATA, SCSI). Indien uw budget toereikend is kunt u overwegen om te kiezen voor de aanzienlijk snellere Solid State Disks waarin zich geen draaiende delen meer bevinden en die schrijf- en lees-snelheden behalen van ruim 400 Mb/sec.

Ons advies is: neem in ieder geval minstens 2 harde schijven:
1 schijf voor Windows, programma’s en minder snelheidskritische gegevens, bijvoorbeeld 250 GB, en 1 of 2 schijven voor de showbestanden van Wings Platinum, bijvoorbeeld 1TB of meer, indien mogelijk Solid State Disks.
Bij gebruik van video of de opslag van het digitale fotoarchief in dezelfde computer is een extra schijf meer dan van harte aanbevolen. Meer, of groter, mag natuurlijk altijd.

Windows

Zonder programma’s doet een computer niets: het blijft een dood apparaat. Om een toepassing als Wings PLatinum te kunnen gebruiken, moet de computer voorzien zijn van een besturingssysteem: het basisprogramma dat er voor zorgt dat de computer gebruikt kan worden.
Op dit moment is Windows 11 de standaardkeuze voor het besturingssysteem bij een nieuwe computer die bestemd is voor gebruik met Wings. Wings Platinum 3, 4 en 5 werken tevens onder Windows Vista en Windows XP. De ondersteuning voor XP is per april 2014 gestopt. Wings Platinum 6 en WINGS 7 werken niet meer onder Windows XP. Ook shows die gemaakt worden in Wings Platinum 6 en worden uitgegeven als EXE-bestand kunnen niet met een Windows XP computer worden weergegeven. WINGS 7 werkt uitsluitend met Windows 7, 8, 10 en 11.
Het in 2022 op de markt gekomen WINGS X is leverbaar voor zowel Windows OS als MAC OS (Apple).

Belangrijke informatie bij het installeren van Wings Platinum 3, 4, 5 en 6 als ook WINGS 7 op Windows 7, 8 en 10 computers

Wings Platinum (3, 4, 5 en 6) als ook WINGS 7 kunnen alleen worden gestart als uw PC voorzien is van de laatste Windows DirectX 9.0c software, minimaal die van juni 2010. In heel veel gevallen wordt die niet meer standaard meegeleverd binnen de Windows omgeving. DirectX 9.0c wordt door Wings Platinum 3, 4, 5, 6 en WINGS 7 gebruikt en staat geheel los van andere DirectX versies zoals DirectX 10 en DirectX 11. Deze latere versies bevatten niet de essentiele eigenschappen die Wings nodig heeft.
Het is een denkfout om te concluderen dat DirectX 11 of 10 een uitgebreidere DirectX 9 is en Direct X 9 niet meer nodig is als er op de PC of laptop al een Direct X met een hoger getal is geïnstalleerd. De kans is zeer groot dat op een nieuw aangeschafte PC of laptop géén DirectX 9 is geïnstalleerd en dat Wings dus niet is te gebruiken. U zult dus eerst DirectX 9 moeten downloaden, uitpakken en installeren.
DirectX 9 kunt u downloaden via de website http://www.microsoft.com/download/en/details.aspx?id=8109  Na het downloaden moet u die DirectX ook nog uitpakken en installeren. Volg exact onderstaande opdrachten voor een probleemloos gebruik van Wings Platinum 3, 4, 5, 6 en 7.

1. Maak eerst een nieuwe map aan op uw bureaublad met de naam DirectX9.0c.
   U klikt daarna de gedownloade file aan en gaat deze uitvoeren. U stemt in met de installatievoorwaarden en uiteindelijk vraagt het programma waar de software moet worden uitgepakt.
2. Middels ‘browsen’ kunt u dan naar de hierboven genoemde map DirectX9.0c navigeren. Sluit het menu met een klik op OK waarna DirectX wordt uitgepakt in de betreffende map.
3. Daarna installeert u de uitgepakte DirectX 9.0c. Klik in de genoemde map de file DXsetup.exe aan. Accepteer de voorwaarden en geef opdracht tot installatie van DirectX 9.0c op uw computer.

Alleen als u deze handelingen correct uitvoert kan Wings op uw PC worden gestart.

Wings Platinum 3 kan problemen geven onder Microsoft Windows 7, 8, 10 en 11 als u een bestand wilt openen. AV Stumpfl heeft daarvoor een bugfix geschreven. Download de bugfix.
U moet de uitgepakte file “Platinum.exe” in de map C:\Program Files\AV Stumpfl\Wings Platinum 3 plaatsen en daarmee de oude file “Platinum.exe” overschrijven. Maakt u vooraf altijd een backup van het bestand “Platinum.exe”.

Indien u Wings Platinum 3 op een Microsoft Windows 7, 8, 10 of 11 computer wilt installeren, is de kans groot dat Wings Platinum 3 na installatie aangeeft dat de dongle niet gevonden kan worden.
In dat geval dient u de driver van de USB dongle te upgraden.
Download de driver

Apple Mac OS

Het is mogelijk om Wings Platinum (3, 4, 5, 6 of 7) probleemloos op een Apple PC te laten werken. Daarvoor moet dan wel een Windowsplatform op de Apple PC/Macbook worden geïnstalleerd.
Beter is het om het ‘native’ voor Mac OS geschikte WINGS X aan te schaffen. Zie daarvoor de WINGS X pagina.

Laptops/Notebooks

Het gebruik van Wings op een laptop is een aantrekkelijke optie als het gaat om comfort en gewicht, echter zult u wat dieper in de buidel moeten tasten om een laptop aan te schaffen die de geavanceerde en hoogwaardige beeldkwaliteit van Wings aan kan. Als u geen 4K videofragmenten integreert in een HDAV-show en u tevens onthoudt van het gebruik van het ‘pannen’ en ‘zoomen’ van grote panoramafoto’s, kunt u het er op wagen, maar wij garanderen u niet dat zelfs een ‘bovengemiddelde’ laptop een schokvrije weergave van uw HDAV-show laat zien. Op zijn minst dient een aan te schaffen laptop of notebook te beschikken over een RAM-geheugen van minimaal 16 Gb, harde schijven die minstens 7200 toeren per minuut kunnen draaien of SSD schijven. Het belangrijkste is echter de aanwezigheid van een videokaart.
Een echte fysieke AMD of NVidia videokaart met minimaal 2048 MB eigen geheugen is noodzakelijk (dus absoluut geen onboard chipset met ‘shared memory’).
Let wel, de bedoeling is dat uw laptop over een werkelijke fysieke videokaart beschikt en dus niet over alléén een ‘onboard’ grafische chipset die videogeheugen ‘leent’ van het (trage) RAM-geheugen. (Shared-Memory heet dat met een mooi woord). Vaak zijn deze grafische chipsetvoorzieningen (veelal Intel HD Graphics geheten) niet voldoende om met Wings te kunnen worden gebruikt. Eveneens zijn een frontbus met minimaal 1333 MHz kloksnelheid en een moderne processor van het type Intel 7i of hoger aan te raden.

Indien uw budget ruim is en u zeker wilt zijn van maximale performance kunt u een ‘superlaptop’ aanschaffen met een 4K beeldscherm. Zie http://www.bto.eu